Opnieuw een schrijnend voorbeeld van een schijnzelfstandige zzp’er die feitelijk werknemer hoort te zijn. Dit keer spande een contrabassist een rechtszaak aan tegen Het Balletorkest waar zij als gastmuzikant werkt. Zij moest haar vaste contract jaren geleden inruilen voor een zzp-overeenkomst. Maar de rechtbank van Amsterdam oordeelde dat ze gewoon in loondienst hoort te zijn.
We hebben in eerdere artikelen al voorbeelden gegeven van schijnzelfstandigheid onder zzp’ers. Bijvoorbeeld bij taxichauffeurs en betonvlechters. In het ene geval worden werknemers gedwongen om door te gaan als zzp’er. In het andere geval kiezen werknemers er vaak voor om als zzp’er verder te gaan, omdat dat meer voordelen met zich mee kan brengen. Dit zien we vooral in bijvoorbeeld de zorg of in het onderwijs.
Oordeel van de rechtbank: zzp’er is schijnzelfstandige
De rechtbank in Amsterdam oordeelde dat het niet correct is dat de contrabassist, die vast in dienst van Het Balletorkest was, door moest gaan op zzp-basis. Dit zou schijnzelfstandigheid in de kaart spelen. En dat terwijl het orkest repeteert op vaste tijden, er sprake is van veel gezag (leidinggevende dirigent) én de contrabassist gewoon een vast loon ontvangt. Dit zijn allemaal signalen dat er sprake is van gedwongen schijnzelfstandigheid. Volgens de grote vakbonden is dit een “vorm van uitbuiting dat bestreden moet worden”.
Volgens vakbond FNV komt het steeds vaker voor dat vaste werknemers door hun werkgever gedwongen worden om als zzp’er verder te gaan. Terwijl de werksituatie niet verandert. Eén van de redenen dat werknemers hiermee akkoord gaan is omdat ze zo hun werk kunnen behouden. De vrees bij hen is dat als ze weigeren, ze hun baan verliezen. Daarom is het vermoeden dat veel schijnzelfstandigen zich niet wagen aan rechtszaken zoals die van bovengenoemde contrabassist.
Kabinet wapent zich tegen schijnzelfstandigheid
Momenteel is het kabinet bezig met nieuwe wet- en regelgeving voor bij het inhuren van zzp’ers. Zo zou het minder mogelijk moeten worden om vaste werknemers als zzp’ers te behandelen. Ook wil de overheid strenger kijken naar de specifieke werkomstandigheden. Zaken als de mate van vergoeding, het gezag, de aansprakelijkheid en de rollen bij het invullen van de werktijden zijn steeds belangrijkere aspecten. Nu al worden veel bedrijven op de vingers getikt als schijnzelfstandigheid vermoed wordt. Dit leidt in sommige gevallen al tot hoge boetes of naheffingen.