In het nieuwe cao van architecten is voor het eerst een minimumtarief opgenomen voor zelfstandigen. Het betekent voor werkend Nederland dat dit de eerste cao is waarin niet alleen afgesproken is wat werknemers verdienen, maar ook wat zzp’ers minimaal horen te krijgen.
De vernieuwde cao is bedoeld om oneigenlijke concurrentie tussen werknemers en zzp’ers te voorkomen. Volgens Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) wordt de architectenbranche hierdoor eerlijker. Zelfstandige architecten krijgen dankzij de nieuwe cao minimaal 150 procent van het brutoloon dat een werknemer voor hetzelfde werk zou krijgen. Reden voor de “50 procent extra” is dat een zzp’er zelf moet opdraaien voor kostenposten als hun pensioen en arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Toestemming van het ACM
Het besluit om het minimumtarief voor zelfstandige architecten op te nemen in de cao volgt op het initiatief van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) eerder dit jaar. Dit initiatief stelde dat een collectief aan zzp’ers onderling afspraken mag maken over de uurtarieven die gehanteerd worden. De architectenbranche heeft hiermee een primeur in handen, want nog nooit waren prijsafspraken tussen zzp’ers toelaatbaar. Het besluit van het ACM is een ultieme poging om de positie van zzp’ers wat te verstevigen, zodat ze niet onder het bestaansminimum kunnen belanden.
Kritische noot
Dit laatste is meteen ook een kritische kanttekening. De vraag is of zelfstandige architecten echt geholpen worden met een minimumtarief in hun cao. Beleidsmedewerker Jasper Kraaijeveld van het BNA stelt dat de meeste zelfstandige architecten al meer dan het minimum van 150 procent verdienen. “Deze bepaling is alleen relevant voor de zzp’ers die minder sterk staan en een veel lager tarief krijgen”, verklaart Kraaijeveld. Veel zzp-architecten durven al een hoog tarief te vragen omdat er vaak specialistische kennis vereist is voor hun werkzaamheden. En als de vraag naar deze architecten ook al hoog is, dan zitten ze al gauw boven het minimum.
Deze nieuwe cao is eerder een kleine stap in de goede richting. Althans, dat vinden de oprichters van initiatief Werkvereniging. Zij zetten zich in voor de belangen van onder andere zzp’ers. Het minimumtarief in een cao opnemen kan volgens Werkvereniging zeker helpen om zzp’ers die te weinig verdienen een steun in de rug te geven. Maar dan is de vraag: is het minimumtarief dat afgesproken is wel voldoende? Dat zal uiteindelijke altijd de hamvraag blijven. Maar de zelfstandige architecten hoeven zich hierover echter niet al te veel zorgen te maken.