De ‘dienstverlenende handhavingsinstrumenten’ van de Belastingdienst

PeopleAssist Team · mei 17, 2022

De Algemene Rekenkamer heeft recent een onderzoek gedaan naar de Belastingdienst en de voortdurende ‘worsteling’ met het fiscaal onderscheiden van én het handhaven bij schijnzelfstandigheid. Naast de repressieve handhaving wordt er in het onderzoek ook ingegaan op de dienstverlenende handhaving van de Belastingdienst. Wat dat precies is en welk effect dit heeft gehad bespreken we in deze blog.

Wat zijn dienstverlenende handhavingsinstrumenten?

De Belastingdienst bedoelt met dienstverlenende handhavingsinstrumenten het zodanig ondersteunen van opdrachtgevers en zelfstandigen, zodat zij zelf de belastingregels kunnen naleven en zelf kunnen bepalen wat voor arbeidsrelatie zij hebben. Het doel van deze instrumenten is om burgers en bedrijven zoveel mogelijk uit zichzelf regels te laten naleven, zonder dat daar dwingende en kostbare acties nodig zijn van de Belastingdienst. Om genoeg informatie te verschaffen heeft de Belastingdienst verschillende instrumenten gebruikt. Dit zijn de BelastingTelefoon, de modelovereenkomst, individueel vooroverleg en de webmodule.

Belastingtelefoon

Dit is één van de bekendere instrumenten. Hier kunnen opdrachtgevers en zelfstandigen terecht met vragen over hun belastingaangifte en over de aard van hun arbeidsrelatie. In 2017 had de Belastingtelefoon zijn hoogtepunt bereikt. Dit is ook wel logisch, omdat in 2016 de Wet DBA werd geïntroduceerd en er in het begin nogal veel onduidelijkheid was. Na 2017 zijn het aantal telefoontjes flink gedaald.

Modelovereenkomsten

Op de website van de Belastingdienst kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers een modelovereenkomst invullen over de afspraken waaronder zij graag willen gaan werken. De Belastingdienst beoordeelt vervolgens of er sprake is van werknemerschap of niet. Er zijn wel 96 verschillende overeenkomsten te vinden. De Belastingdienst heeft echter geen inzicht hoe vaak deze overeenkomsten worden gebruikt.

Individueel overleg

Als opdrachtgevers of zelfstandigen kun je een vooroverleg aanvragen. Doormiddel van het vooroverleg kun je zekerheid krijgen over de fiscale kwalificatie van de arbeidsrelatie. Bij voldoende informatie vanuit de partijen legt de Belastingdienst de afspraken schriftelijk vast. In 2016, bij invoering van de wet, werd zo’n vooroverleg bijna 6.000 keer aangevraagd. De jaren daarna werd het een stuk minder aangevraagd. Daarnaast werd maar bij 24% vooraf zekerheid gegeven dat er sprake was van zelfstandigheid.

Webmodule

De webmodule werd in januari 2021 geïntroduceerd. De Webmodule kan online worden ingevuld. Het geeft opdrachtgevers een indicatie over de arbeidsrelatie die zij met hun zelfstandigen hebben. In januari werd de Webmodule ruim 8.000 keer gebruikt. Maar in februari daalde het gebruik al naar ongeveer 3.000. De maanden daarna werd het steeds minder gebruikt. De vragenlijst werd in veel gevallen ook niet volledig ingevuld, waardoor er geen indicatie gegeven kon worden over de arbeidsrelatie.

De beoordeling over de aard van de arbeidsrelatie blijkt voor zowel de Belastingdienst, de opdrachtgever en de opdrachtnemer lastig. Daarnaast kwam tegelijk met het invoeren van de Wet DBA in 2016 een handhavings moratorium van kracht. Dit hield in dat de Belastingdienst organisatie niet mocht corrigeren. Dit heeft ervoor gezorgd dat de prioriteit voor opdrachtgevers niet bij de Wet DBA kwam te liggen. Opdrachtgevers konden tenslotte geen naheffing krijgen. Door deze twee oorzaken werd dan ook steeds minder informatie en advies gevraagd bij de Belastingdienst. Je kunt wel concluderen dat de Wet DBA dus nog niet bij iedere opdrachtgever boven aan de prioriteiten lijst staat. Maar wat moet daar dan wel voor gebeuren?

Wilt u ook ondernemen conform de Wet DBA, bezoek dan HelloProfs voor een simpele en efficiënte oplossing!