Veel in het nieuws was bouwbedrijf BAM en hun ingehuurde zzp’ers. Er werd een constructie ontwikkeld waarbij zzp’ers een contract moeten ondertekenen waarin staat dat ze via een bemiddelaar ingehuurd worden. Deze bemiddelaar heet Brainnet en is een inhuurspecialist van (interim) zelfstandige ondernemers. Volgens Zelfstandigen Bouw is dit een oneerlijke constructie.
Volgens Joke Lichter van ondernemersorganisatie Zelfstandigen Bouw moeten zzp’ers dit contract ondertekenen, anders kunnen ze niet meer voor BAM werken. In het contract zelf staan een paar bepalingen die sterk in het nadeel van de zzp’er zijn. Zo wordt er met behulp van een zogeheten ‘screeningperiode’ bepaald of een zzp’ers ook echt een zelfstandige is. Mocht na enkele weken geconcludeerd worden dat dit niet het geval is, dan hoeft BAM de ‘schijnzelfstandige’ niet te betalen voor het geleverde werk.
Ook hanteert BAM met behulp van bemiddelaar Brainnet een proefperiode van 10 dagen. Als een ingehuurde zzp’er binnen deze 10 dagen niet voldoet aan de verwachtingen, dan wordt deze naar huis gestuurd. Zonder betaald te worden.
Uitzondering voor het niet betalen van zzp’ers
BAM reageerde op de kritiek van Zelfstandigen Bouw door te vermelden dat het vrijwel nooit voorkomt dat er niet wordt uitbetaald. Alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als de zzp’er niet de juiste certificaten blijkt te hebben, wordt er niet betaald. Maar volgens BAM is dit dus niet aan de orde.
Voorzitter van Zelfstandigen Bouw Charles Verhoef vindt het desondanks volkomen absurd dat ingehuurde zelfstandigen na weken werken uiteindelijk niet uitbetaald kunnen krijgen. “Dat betekent dus dat iemand na vier weken naar huis gestuurd kan worden zonder enige betaling. Volkomen absurd”, aldus Verhoef.
De sporen van de wet DBA
In de bepaling van Brainnet zitten sporen verspreid van de wet DBA, waar het kabinet nog steeds mee worstelt. Tijdens de eerder vernoemde screeningperiode wordt namelijk gecheckt of de zzp’er voldoet aan de eigenschappen van een zelfstandige ondernemer. Er mag bijvoorbeeld geen sprake zijn van gezag tussen BAM en de zzp’er. En het is wel de bedoeling dat een zzp’er op zijn of haar eigen manier te werk gaat. In het geval van BAM wordt ook strikt gekeken naar beroepsopleiding en het hebben van certificaten.
We zien dus dat bemiddelaars wel bezig zijn met de validatie en verantwoording van zelfstandige ondernemers. Het is alleen de vraag of de manier waarop dit getoetst wordt (in het voorbeeld van BAM) de juiste is. Hoe dan ook, grote opdrachtgevers en ondernemersorganisaties staan in dit licht nog wel eens lijnrecht tegenover elkaar.
